Βιλιτζέλμο

(Wiligelmo,12ος αι.).Ιταλός γλύπτης, ο κορυφαίος εκπρόσωπος της ρομανικής γλυπτικής της Eμίλια. Η αναγραφή του ονόματός του στην αναμνηστική πλάκα της θεμελίωσης της μητρόπολης της Μοντένα είναι η μόνη μαρτυρία που υπάρχει γι’ αυτόν. Του αποδίδονται οι μορφές του Ηλία και του Ενώχ στα άκρα της επιγραφής της πλάκας, τα τέσσερα ανάγλυφα με ιστορίες από τη Γένεση, οι μορφές των προφητών στις παραστάδες του κεντρικού θυρώματος, ορισμένα κιονόκρανα και δύο κηροστάτες στον ίδιο ναό. Η απρόοπτη παρουσία του Β. αφήνει σχεδόν ανεξήγητη την ολοκληρωμένη έκφρασή του. Ασφαλώς του ήταν άγνωστη η οθωνική γλυπτική, γιατί τίποτα το αυλικόδεν υπάρχει στην τέχνη του, δεν αποκλείεταιόμως να είχε υποστεί την επίδραση της επαρχιακής ρωμαϊκής τέχνης και, όπως φανερώνει η λεπτομέρεια της σπειροειδούς κατάληξης των πτυχών των ενδυμάτων, γνώριζε τη σύγχρονη γλυπτική της Ακουιτανίας. Η τέχνη του είχε μεγάλη απήχηση. Καθαρά προσωπικός είναι ο τρόπος με τον οποίο αποδίδει τις μορφές με πλατιές επιφάνειες και ο αργός ρυθμός της κατανομής των όγκων που δίνουν στην αφήγηση την εσωτερικότητα και τον υποδειγματικό επικό τόνο της. Ανάγλυφο με ιστορίες της Γένεσης (από αριστερά, η δημιουργία του Αδάμ, της Εύας και το προπατορικό αμάρτημα), έργο του Βιλιτζέλμο (12ος αι.), που θεωρείται κορυφαίος εκπρόσωπος της ρομανικής γλυπτικής της Εμίλια (πρόσοψη του καθεδρικού ναού, Μοντένα? φωτ. Mairani).